Тэбхэр 100 жэлэй саада тээ, аяар холын 1921 ондо Ага нютагтамнай арад зоноо аргалха 12 хэбтэри hууритай анха түрүүшын эмнэлгын газар байгуулагдаhан түүхэтэй. Эгээл тэрэ сагта буряадай дунда элдэб үбшэнгүүд ехээр дэлгэрhэн байжа, тэдэниие ламанар ба бөөнэр аргалхые оролдодог байгаа. Тиигэбэшье олон хүн үбшэндөө диилдэжэ, наhа барадаг hэн. Тэрэ сагта Юрьев хотын дээдэ hургуулиин эмнэлгын таhаг дүүргэжэ, түрэл нютагаа бусаhан Лэксэг Жабэн үүсхэлээр, Агын тойрогтомнай түрүүшын эмшэлхы ажал хэрэг ябуулагдажа эхилээ. Агын тойрогой эмнэлгын газарай 100 жэлэй ойдо дашарамдуулан Ага нютагтаа арга эмнэлгын булан байгуулhан, түрүүшын эмшэн Лэксэг Жапович Жабэн наhанайнь намтар, хэhэн хэрэгүүд дээрэнь тогтон тодорхойгоор бэшэхэмнай.
Лэксэг Жабэ 1881 ондо Забайкалиин можын Сүүгэлэй hомоной Догой нютагта айлай хоердохи хүбүүн боложо түрэhэн намтартай. Тэрэ үедэ буряад айл бүхэн ехэ хүбүүдээ дасанда хубараг болгожо hуулгаха еhотой байгаа. Лэксэг Жабэн Шэтын гимназида hуража байха үедэнь, дасанда хубарагаар hуужа байhан ахань наhа бараад, аба эжынь хоердохи хүбүүгээ асарhан гэхэ. Тиигэжэ Лэксэг хүбүүн дурата дурагүй хубараг болоошье hаа, эрдэм ном шудалха эрмэлзэлынь диилэдэг hэн. Тэрээндэ дасанай байдал ехэ hонирхол татадаггүй, хэдэн дахин зугадан гарахадань, бусаадаг байгаа. Абань хүбүүгөө hайн лама болгохые оролдодог hааб даа. Тиигэбэшье, Лэксэг заабол зугадахые оролдоо, элдэб түсэбүүдыешье табижа туршаа. Эндэhээ тэрьедэжэ шадаа hаа, холо ошохоб гэжэ шиидээд, мүнгэ суглуулжа эхилээ. Нэгэтэ hүни Эрхүү хото шэглэн гараа бэлэй. Харин энэш туршалгань hайн дүн асараагүй. Харгыдань нютагайнь зон уулзажа, хүсөөрөө диилэжэ, Ага нютаг бусааhан гэхэ. Харин hанаhан зориhоноо Лэксэг Жабэ одоол бэелүүлжэ шадаа. Энэ удаа Петербург хүрэтэр тэрьелэн ошохо хубитай байгаа. Тэрэ үедэ Петербург хотодо ажаhуужа, ажаллажа байгаа буряадайнгаа мэдээжэ эрдэмтэд, профессорнүүд Ц.Жамцарано ба Б.Барадинтай уулзаа юм. Тэдэнь Лэксэг Жабэе профессор Щербацкада бэшээшэнэй ажалда оруулаа, Черняевай hуралсалай курсда орохыень дэмжэлсээ. Тус курс дүүргэhэнэй удаа Петербургын эмнэлгын институд орохо гэхэдэнь, гимнази дүүргэhэн үнэмшэлгэ саарhагүй байхадань шалгалтадашье дүтэлүүлээгүй.
1908 ондо Юрьев хотодо эмнэлгын эрдэмүүдэй университедэй тусхай курснууд нээгдэhэн байна. Энэл hургуулида орохо зорилготойгоор, Юрьев хото Лэксэг Жабэ ерээ бэлэй. «Танай курс дүүргэжэ, түрэhэн нютагаа бусаад, түрэл арадтаа туhалхаб, намайе курсынгаа шагнагшадай тоодо абыт даа», - гэжэ курсын захиралда гуйлта бэшэг бэшэhэн байна. Тиигэжэ, 1910 оной январиин 11-дэ Юрьевскын курсын шагнагшаар Лэксэг Жабэ ороо юм. Номдоо шадамар бэрхэ, гансал hайн ба эрхим сэгнэлтэнүүдые абажа, 5 жэлэй hуралсалаа дүргэжэ, үнэмшэлгэ саарhатай болоо бэлэй. 1917 ондо Ага нютагаа бусаад, Сүүгэл нютагта сэрэгэй госпитальдо аргашанаар хүдэлжэ эхилээ.
Тэрэ сагта Агада элдэб үбшэнэй дэлгэрhэн, нилээд хүндэхэн үе байгаа. Уушханай ханяаданай (туберкулез), сифилис болоод бусад халдабарита үбшэн ехээр hүжэрhэн саг байгаа. Тэрэ үеын тоо бүридхэлгын еhоор, түрэгдэhэн мянган хүүгэдэй 635-нь наhа баража байгаа. Иимэ хүндэ үе сагта европын ба түгэд эмнэлгын оньhонуудые hайн мэдэхэ Лэксэг Жабэ Ага нютагтаа түрүүшын больниса байгуулжа, түрүүшын эмшэнээр хүдэлжэ эхилээ. 12 hууритай больниса элдэб оньhото техникэ, хэрэгсэлнүүд үгы байбашье, үдэр hүнигүй Лэксэг эмшэндэ арад зон хандажал, аргалуулжал ябаал даа. Жэлэй, үдэрэй ямаршье сагта Жабэн үүдэн нээлтэтэй, үбшэнтэнөө абарха аргатай байгаа. Үдэртөө 50-аад хүниие хараад, аргалаад, туhатай зүбшэлнүүдые хэлээд табидаг байhан юм. Мүнгэ алтагүй, түлишэ, хэрэгсэлгүй байжа, Лэксэг Жабэ үбшэнтэндөө таба арбан түлеэ, 1,5 солхооб мүнгэ асархыень хандаhан байна. Тэрэниие уламжалан, шэнэ больниса бариха, мүнгэ алтан сугларжа эхилбэ. Тиигэжэ, Дарhанhаа гэр асарагдажа, 20 hууритай больниса 1924 ондо нээгдэбэ. Тэрэ үедэ Лэксэг Жабэ ба Зинаида Александровна Болотова гээд хоер эмшэд нилээд хүндэ байдалда, амарха забдагүй, арад зоной түлөө шармайгаа.
Лэксэг Жабэ Должит нүхэртэеэ Догой нютагhаа Ананда хүбүүе үргэжэ абаба. Зүгөөр 1929 ондо Жабэн бүлэ hалажа, Ананда хүбүүн абатаяа үлөө бэлэй. 1930 ондо Жабэ эмшэн Зинаида Болотоватай хуби заяагаа ниилүүлжэ, хоюулаа Ананда хүбүүгөө үндылгөө, хүлыень дүрөөдэ, гарыень ганзагада хүргөө.
1930-аад онуудта Агын талада халдабарита тиф үбшэн ехээр дэлгэрээ. Тэрээнтэй тэмсэлдэ, бүхы аргашад бодоо hэн. Жабэ докторшье, хүдөө нютагуудаар ябажа, үбшэнтэниие аргалжа ябаhаар өөрөөшье хүндөөр үбшэлөө. Үбшэндөө диилдэжэ, хүлэйнь харлажа эхилхэдэ, Эрхүү хотоhоо эмшэд ерэжэ, үбдэг хүрэтэрынь отолоо. Нэгэ хэды саг болоод, хүлынь үшөө дээшээ харлажа эхилээ. Тиихэдэнь, үшөөшье саашань абхуулха баатай болоо. Харин хэдыш хүлгүй болоошье hаа, Л.Жабэ аргалхы ажалаа орхеогүй, арад зонойнгоо элүүр энхын түлөө тэмсээ, хэды хүнэй ами наhа абарааб даа.
Тэрэ cагай хамалган хюдалганай үе Лэксэг Жабэешье тойрон гараагүй. 1937 ондо арадай дайсан гэгдээд, тушаагдаhан байна. 1957 ондо наhа бараhанайнь удаа, Лыксэг Жабэн гэмынь сагааруулагдажа, hайхан нэрэнь Агынгаа түүхэдэ алтан узэгүүдээр hиилэгдээ. Түрэл нютагайнгаа арад зоной зүрхэ сэдьхэлдэ Лэксэг Жабэ hайханаар хадуугдажа, хэhэн хэрэг, ябаhан ябадалынь хүн бүхэндэ жэшээ боломоор.